Veilig of onveilig gehecht zijn, wat zegt dit over de manier waarop jij relaties aan gaat met andere mensen?

Voor onze overleving hebben we als kind zijnde onze ouders nodig, kinderen zullen daarom op een bepaalde manier proberen de aandacht te trekken van hun ouders om ze naar hun toe te halen of om hun te laten reageren op bepaalde behoeftes. Als een ouder regelmatig NIET reageert op de behoeftes van een kind of wisselend hier mee omgaat dan leert het kind eigenlijk aan dat het niet kan rekenen op een van beide of beide ouders. Hierdoor zal het gedrag veranderen van een kind en gaat het kind bepaalde overtuigingen creëren over zichzelf, zijn ouders en de wereld om hem/haar heen. Omdat een kind, voor zijn overleving, volledig afhankelijk is van een ouder of verzorger zal het normaal gesproken op een bepaalde manier reageren als het kind gescheiden (bijv. door te gaan huilen) wordt van een van de ouders en ook op een bepaalde manier reageren bij terugkomst van een van de ouders (bijv. met blijdschap of vastklampen).

Op een of andere manier is dit iets wat in ons als mens is ingebouwd om onze overlevingskansen te vergroten. Zodra er sprake is van gevaar (de afwezigheid van de ouder(s) of verzorger(s)) zal bepaald gedrag in het kind activeren om de ouder(s) nabij te houden. 

Het ontbreken van een stabiele relatie met een ouder of opvoeder zorgt er voor dat een kind zich anders gaat hechten. Wat heeft het voor zin om te blijven reageren op afwezigheid van een van de ouders als dit een ‘normale’ situatie is, een kind leert aan dat er niet gereageerd wordt op zijn/haar gedrag en ‘past’ zich aan, aan het (nieuwe) ‘normaal’ of leert het ‘ingebouwde’ mechanisme af. Vooral de eerste levensjaren zijn heel belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. 

Gedrag wat beloond wordt zal een kind vaker uitvoeren, dus als niemand iets doet met de ‘schreeuw’ om aandacht zal het kind het uiteindelijk opgeven en weten dat niemand hierop zal reageren. Toch zal een kind in eerste instantie nog meer moeite doen om de aandacht te krijgen waar het naar verlangt, dit is tenslotte iets wat zo ‘ingebouwd’ is voor overleving, een baby of klein kind heeft een ouders of verzorger nodig om te overleven. Zo heeft het ook geen zin om een baby wat langer te laten huilen omdat het anders zogenaamd alleen maar meer zou gaan huilen, het gedrag van de baby is bedoeld om de ouders dichtbij te krijgen dus het zal alleen maar meer gefrustreerd raken en stress ervaren als dit niet lukt. 

Als het gedrag van een kind doorgaans beloond wordt door het kind gerust te stellen, even op te pakken of te troosten dan weet het dat het zijn ouders kan vertrouwen en zal het zich overwegend veilig voelen. Zulke ouders of opvoeders worden ‘sensitief responsief’ genoemd, ze reageren op de behoeftes van het kind. Ook is er sprake van consistentie, ze reageren de ene keer niet anders dan de andere keer. Ze zijn dus voorspelbaar en betrouwbaar. In tegenstelling tot sommige andere ouders die de ene keer liefdevol reageren en de andere keer afwijzend. Maar natuurlijk zijn er ook andere manieren van scheiding mogelijk van de ouders, zoals het overlijden van een van beide ouders, als je ouders je afstaan ter adoptie, of als een van je ouders tijdelijk in het ziekenhuis terechtkomt.